Chyba każdy z nas zetknął się kiedyś z wyrażeniem „Obrona Cywilna” i choć intuicyjnie rozumiemy to pojęcie to zazwyczaj kojarzone jest ono z okresem zimnej wojny. Nie jest to poprawne rozumowanie. Warto dla własnego bezpieczeństwa uświadomić sobie czym jest i jak funkcjonuje system OC oraz jakie my jako ludność zajmujemy w nim miejsce. Niniejszy artykuł będzie pierwszym z cyklu poświeconego naszemu bezpieczeństwu.
Zgodnie z obowiązującymi obecnie przepisami OC jest to system mający na celu ochronę ludności cywilnej przed niebezpieczeństwami wynikającymi z działań zbrojnych, klęsk żywiołowych lub katastrof, przezwyciężanie ich następstw i zapewnienie warunków koniecznych do przetrwania. Podkreślić trzeba, że siłą obrony cywilnej jest jej powszechność która wymaga odpowiednich kwalifikacji i wiedzy o sposobach szybkiego reagowania w sytuacji zagrożenia.
Tymczasem z tą „powszechnością” bywa obecnie bardzo różnie. Wiele do życzenia pozostawia poziom wiedzy i świadomości ogółu społeczeństwa. Podkreślić przy tym trzeba, że to na pracodawcy ciąży obowiązek szkolenia podległych pracowników w obszarze OC. Jak stanowi § 5 ust 4 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 września 1993 roku w sprawie powszechnej samoobrony ludności (Dz.U. z 1993 nr 91 poz. 421 ) m.in. kierownicy jednostek organizacyjnych, i zakładów pracy zobowiązani są do organizowania dla zatrudnionych pracowników szkolenia z zakresu samoobrony ludności.
Obecny kształt Obrony Cywilnej w Polsce normują m.in.: Protokół Dodatkowy I do Konwencji Genewskich z 12 sierpnia 1949 roku, dotyczący ochrony ofiar międzynarodowych konfliktów zbrojnych, sporządzony w Genewie dnia 8 czerwca 1977 roku (Dz.U. 1992, Nr 41, poz. 175), który Rzeczpospolita Polska przyjęła 19 września 1991 roku, a także ustawa z dnia 21 listopada 1967 roku o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (tekst jednolity, Dz.U. 2004, Nr 241, poz. 2416 z późn. zm.) oraz akty wykonawcze.
W świetle powyższych aktów prawnych międzynarodowym znakiem graficznym OC jest niebieski trójkąt równoboczny na pomarańczowym tle i nie dotykający wierzchołkami krawędzi. Na mocy norm prawa międzynarodowego mienie nim oznaczone nie podlega konfiskacie w czasie wojny. Symbol ten umieszczany jest na umundurowaniu formacji obrony cywilnej oraz na niezbędnej infrastrukturze np. wozy straży pożarnej (nie wolno go mylić z oznakowaniem pojazdów specjalnych Sił Zbrojnych RP -czarny trójkąt na żółtym lub czerwonym kole.
Na czele OC stoi Szef Obrony Cywilnej Kraju. Jest on centralnym organem właściwym w sprawach Obrony Cywilnej. Powołuje go Prezes Rady Ministrów na wniosek Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji.
Tyle tytułem wstępu. W części 2 pochylimy się nad bardziej praktycznymi zagadnieniami z zakresu OC. Już teraz serdecznie zapraszam do lektury.
