Co dalej z użytkowaniem wieczystym?

Co dalej z użytkowaniem wieczystym?

Szanowni Państwo, niniejszym wpisem mam przyjemność zainaugurować funkcjonowanie zarówno strony internetowej jak i bloga, na którym znajdą Państwo wiele przydatnych informacji z różnych dziedzin prawa.

Wielu polaków rozpocznie nowy rok w nowej rzeczywistości. Od 1 stycznia użytkowanie wieczyste na gruntach mieszkaniowych zostanie przekształcone we własność. Szacuje się, że około 2 miliony Polaków stanie się właścicielami gruntów, na których stoją ich domy lub bloki mieszkalne. Wydaje się, że jest to dobra wiadomość m.in. dlatego, że prawo własności jest prostsze i “silniejsze”. Jednak jak może wyglądać ekonomiczna strona tego procesu? Czy jest on dla dotychczasowych użytkowników wieczystych bardziej opłacalny?

Użytkowanie wieczyste, ustanawiane było na gruntach będących własnością Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego na okres od 40 do maksymalnie 99 lat z możliwością jego przedłużenia. Użytkownik takiej nieruchomości nie dość, że był związany umową z właścicielem gruntu i przez nią ograniczany, to jeszcze z tytułu użytkowania wieczystego był zobowiązany do ponoszenia rocznych opłat (niejednokrotnie później podwyższanych). Z uwagi na swoją specyfikę użytkowanie wieczyste przez wiele osób uważane było za relikt PRL-u szczególnie w odniesieniu do gruntów mieszkalnych.

Prawo własności, jako najsilniejsze prawo rzeczowe, jest dużo prostsze i korzystniejsze. Daje możliwość swobodnego dysponowania nieruchomością, a to z kolei przekłada się m.in. na łatwiejsze ustanawianie hipoteki na nieruchomości i mniejszą liczbę formalności do załatwienia przy ewentualnej sprzedaży mieszkania.

Dzięki ustawie o automatycznym przekształceniu użytkowania wieczystego we własność, zniknie ten sposób traktowania gruntów. Dotychczasowi użytkownicy wieczyści za uzyskanie pełnego prawa do takiego gruntu będą musieli zapłacić. Zgodnie z ustawą co prawda zniknie opłata za użytkowanie wieczyste jednak przez 20 lat właściciele gruntów powinni ponosić tzw. opłatę przekształceniową równą dotychczasowej opłacie.

Dla osób, które chciałyby przyspieszyć proces przekształcenia przygotowano możliwość zapłacenia całej kwoty z góry. Przy takim rozwiązaniu możemy liczyć na bonifikatę, dzięki czemu w ostatecznym rozrachunku za przekształcenie gruntu zapłacimy dużo mniej. Jeśli zdecydujemy się to zrobić już w przyszłym roku, to bonifikata wyniesie 60 procent i będzie się ona zmniejszać o 10 punktów procentowych w kolejnych latach.

Wysokość bonifikaty:

  • 1 rok – 60 procent
  • 2 rok – 50 procent
  • 3 rok – 40 procent
  • 4 rok – 30 procent
  • 5 rok – 20 procent
  • 6 rok – 10 procent

Co istotne dla naszego portfela Skarb Państwa i samorządy tylko do końca tego roku mogą niemal dowolnie kształtować wysokość opłaty za użytkowanie wieczyste po to, aby w po wejście w życie nowych przepisów opłata przekształceniowa była wyższa. Do 31 grudnia muszą przesłać mieszkańcom pisma na temat wysokości opłaty za użytkowanie wieczyste w nowym roku. Jeśli zostaną one podwyższone z powodu rosnącej wartości nieruchomości, to przełoży się to też na koszt całego przekształcenia we własność. To dlatego, że roczna rata opłaty przekształceniowej będzie miała wysokość ostatniej opłaty za użytkowanie wieczyste.

Bardzo ważną informacją jest to, że po otrzymaniu decyzji o tzw. aktualizacji stawki za użytkowanie wieczyste mamy 30 dni na złożenie odwołania do Samorządowego Kolegium Odwoławczego. To nieprzekraczalny termin. Koniecznym jest wskazanie, że podwyżka jest nieuzasadniona. Co równie ważne po złożeniu odwołania do SKO, stawka opłaty zostaje “zamrożona” do czasu rozstrzygnięcia sporu. Jeśli jednak Kolegium odrzuci nasze odwołanie, ostatnią deską ratunku jest sąd.

Patrząc jednak przez pryzmat 20 lat obowiązku uiszczania opłaty walka o obniżenie podstawy jej naliczania może się okazać opłacalna.